📌 รู้หรือไม่? โรคฝ่าเท้าอักเสบ (Pododermatitis หรือ Sore Hocks) เป็นปัญหาสุขภาพที่พบบ่อยในกระต่าย และอาจรุนแรงถึงขั้นติดเชื้อในกระแสเลือดได้!
💡 โรคนี้ทำให้กระต่ายเจ็บปวดมาก และหากไม่ได้รับการรักษาทันท่วงที อาจลุกลามถึงขั้นสูญเสียขาหรือเสียชีวิตได้ วันนี้เราจะมาเจาะลึกเกี่ยวกับ สาเหตุ อาการ วิธีป้องกัน และแนวทางการรักษาโรคฝ่าเท้าอักเสบในกระต่าย
❌ สาเหตุของโรคฝ่าเท้าอักเสบในกระต่าย
กระต่ายต่างจากสุนัขและแมว เพราะ ไม่มีแผ่นไขมันใต้ฝ่าเท้า (Foot Pad) แต่ใช้ ขนใต้เท้าเป็นตัวรองรับน้ำหนัก ดังนั้น หากมีแรงกดที่ฝ่าเท้ามากเกินไป หรือมีการเสียดสีมากเกินไป อาจทำให้เกิดการอักเสบได้
🔥 ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้กระต่ายเป็นฝ่าเท้าอักเสบ
🐰 1. พื้นกรงที่แข็งและไม่เหมาะสม
- พื้นกรงแบบซี่ลวด ทำให้เกิดแรงกดเฉพาะจุด เสียดสีกับฝ่าเท้า และทำให้ขนบริเวณฝ่าเท้าหลุดร่วง
- พื้นแข็ง เช่น กระเบื้องหรือพื้นไม้เรียบ ทำให้ฝ่าเท้ากระต่ายต้องรับน้ำหนักเต็มๆ
🐰 2. ขนฝ่าเท้าบาง โดยเฉพาะในพันธุ์ Rex
- กระต่ายพันธุ์ Rex มีขนใต้ฝ่าเท้าบางมาก ทำให้มีความเสี่ยงต่อการเกิดแผลมากกว่าพันธุ์อื่น
🐰 3. น้ำหนักตัวมากเกินไป (โรคอ้วนในกระต่าย)
- กระต่ายที่มีน้ำหนักมากจะเพิ่มแรงกดที่ฝ่าเท้ามากขึ้น ทำให้เกิดการอักเสบง่ายขึ้น
🐰 4. การขาดการออกกำลังกาย และพื้นที่กรงเล็กเกินไป
- กระต่ายที่อยู่ในกรงแคบและไม่ค่อยได้ขยับตัว มักจะยืนหรือนั่งท่าเดิมเป็นเวลานาน ทำให้เกิดแรงกดที่ฝ่าเท้า
🐰 5. พื้นกรงสกปรก มีปัสสาวะและอุจจาระสะสม
- ทำให้ขนที่ฝ่าเท้าชื้น เปื่อย และติดเชื้อแบคทีเรียได้ง่าย
🐰 6. โรคประจำตัว เช่น โรคกระดูก หรืออาการปวดข้อ
- กระต่ายที่มีปัญหากระดูกและข้อ อาจเคลื่อนไหวลำบาก และต้องรับน้ำหนักผิดปกติที่ฝ่าเท้า
🔍 วิธีสังเกตอาการฝ่าเท้าอักเสบในกระต่าย
แบ่งระดับของโรคฝ่าเท้าอักเสบออกเป็น 6 ระดับ (Grade 1-6)
| ระดับ | ลักษณะอาการ |
|---|---|
| Grade 1 | ปกติ – ขนบริเวณฝ่าเท้าปกติ ไม่มีรอยแดง |
| Grade 2 | ขนฝ่าเท้าบางลง เริ่มเห็นผิวหนัง และมีรอยแดงเล็กน้อย |
| Grade 3 | ผิวหนังบริเวณฝ่าเท้าเริ่มอักเสบ มีรอยแดง และเริ่มมีแรงกดที่ปุ่มกระดูก |
| Grade 4 | มีสะเก็ดหนา บริเวณอักเสบกว้างขึ้น เริ่มมีอาการเจ็บปวด |
| Grade 5 | ติดเชื้อ มีแผลหลุม แดง บวม และอาจมีหนอง |
| Grade 6 | รุนแรงที่สุด มีแผลติดเชื้อลึกถึงกระดูก อาจต้องตัดขา หรือมีโอกาสเสียชีวิตจากการติดเชื้อในกระแสเลือด |
📌 หากกระต่ายมีอาการตั้งแต่ Grade 3 ขึ้นไป ควรรีบพบสัตวแพทย์ทันที!
🩺 วิธีรักษาฝ่าเท้าอักเสบในกระต่าย
💡 การรักษาจะขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของโรค
PODO: หลักการรักษาฝ่าเท้าอักเสบในกระต่าย
✅ P = Pressure Control (ลดแรงกดที่ฝ่าเท้า)
- ใช้ ผ้าพันเท้า หรือถุงเท้าสำหรับกระต่าย เพื่อลดแรงกด
- ลดน้ำหนักกระต่ายหากมีภาวะอ้วน
✅ O = Optimal Bedding (เลือกพื้นกรงที่เหมาะสม)
- เปลี่ยน พื้นกรงจากซี่ลวดเป็นพื้นนุ่ม เช่น ผ้าปูกรง แผ่นรองนุ่ม หรือหญ้าแห้ง
- หมั่นทำความสะอาดพื้นกรง เพื่อป้องกันความชื้นและเชื้อโรค
✅ D = Decrease Inflammation (ลดการอักเสบและความเจ็บปวด)
- ใช้ยาแก้อักเสบ หรือยาแก้ปวดตามคำแนะนำของสัตวแพทย์
- หากแผลเริ่มลุกลาม อาจต้องใช้ยาทาภายนอกเพื่อช่วยรักษาแผล
✅ O = Observe Infection (เฝ้าระวังการติดเชื้อ)
- หากมีการติดเชื้อ อาจต้องใช้ ยาปฏิชีวนะชนิดทา หรือยาปฏิชีวนะแบบกิน
- หากติดเชื้อลุกลามถึงกระดูก อาจต้องผ่าตัดรักษา
📌 สำคัญมาก! หากกระต่ายเริ่มมีแผลหรือรอยแดงที่ฝ่าเท้า ห้ามปล่อยไว้จนลุกลาม เพราะการรักษาในระยะเริ่มต้นง่ายกว่าการรักษาเมื่อเป็นแผลเรื้อรัง!
🔹 วิธีป้องกันไม่ให้กระต่ายเป็นฝ่าเท้าอักเสบ
✅ 1. ใช้พื้นกรงที่เหมาะสม
- หลีกเลี่ยงกรงที่เป็นซี่ลวด ควรใช้ แผ่นรองนุ่ม เช่น ผ้า หรือพรมยางรองกรง
- เปลี่ยนพื้นรองกรงให้สะอาดเสมอ หลีกเลี่ยงความชื้นที่อาจทำให้เกิดการติดเชื้อ
✅ 2. ควบคุมน้ำหนักกระต่าย
- หากกระต่ายอ้วนเกินไป ควรปรับอาหารให้เหมาะสม และเพิ่มการออกกำลังกาย
✅ 3. หมั่นตรวจฝ่าเท้ากระต่ายเป็นประจำ
- ควรตรวจดูฝ่าเท้ากระต่ายทุกสัปดาห์ หากเห็นขนบางลง หรือมีรอยแดง ควรรีบแก้ไขก่อนอาการรุนแรง
✅ 4. ให้กระต่ายได้ออกกำลังกาย
- หลีกเลี่ยงการให้กระต่ายอยู่ในกรงแคบๆ ควรให้มีพื้นที่สำหรับกระโดดและเคลื่อนไหว
📢 สรุป: ฝ่าเท้าอักเสบในกระต่ายเป็นโรคร้ายแรงที่ป้องกันได้!
❌ อย่าปล่อยให้กระต่ายยืนบนพื้นแข็งหรือซี่ลวดเป็นเวลานาน
❌ หากพบรอยแดงที่ฝ่าเท้า ควรรีบแก้ไขก่อนลุกลาม
✅ ควรใช้พื้นกรงที่นุ่ม และควบคุมน้ำหนักของกระต่าย
✅ หากอาการรุนแรง ควรพากระต่ายไปพบสัตวแพทย์ทันที!
📢 แชร์บทความนี้ให้เจ้าของกระต่ายคนอื่นๆ ได้รู้ เพื่อช่วยให้กระต่ายทุกตัวปลอดภัยจากฝ่าเท้าอักเสบ! 🐰❤️
