ภาวะทวารร่วมปลิ้นในงู (Cloacal Prolapse)
อวัยวะภายในทะลักออกจากรูทวาร เป็นภาวะฉุกเฉินที่ต้องรีบรักษา
สาเหตุที่พบบ่อย
- เบ่งมากเกินไป เช่น ท้องผูก, ไข่ค้าง, นิ่ว, พยาธิ
- ขาดแคลเซียม ทำให้กล้ามเนื้อบีบตัวผิดปกติ
- พฤติกรรมผสมพันธุ์หรืออุบัติเหตุ
อวัยวะที่อาจปลิ้นออกมา
- ทวารร่วม (มีรูเปิดสองรู)
- ลำไส้ (มักมีอุจจาระติดอยู่)
- กระเพาะปัสสาวะ (ผนังบาง มีเส้นเลือด)
- ท่อนำไข่ (ในตัวเมีย)
- Hemipenes (อวัยวะเพศผู้)
แนวทางปฐมพยาบาลเบื้องต้น
- ห้ามดึงหรือพยายามดันกลับเอง
- แช่ในน้ำเกลือผสมน้ำตาล 5–10 นาที เพื่อลดบวม
- ห่อด้วยผ้าชุบน้ำสะอาดกันแห้ง
- แยกสัตว์ไว้ในที่สะอาดและปลอดภัย
- รีบนำส่งสัตวแพทย์ทันที
การรักษาโดยสัตวแพทย์
- ล้าง ลดบวม และดันอวัยวะกลับ
- เย็บปากทวารร่วมเพื่อลดโอกาสปลิ้นซ้ำ
- ใช้ยาชา ยาปฏิชีวนะ ยาลดอักเสบ
- ประเมินว่าต้องผ่าตัดหรือตัดอวัยวะในกรณีเนื้อตาย
การป้องกัน
- ให้อาหารที่เหมาะสม มีเส้นใยเพียงพอ
- ควบคุมอุณหภูมิและความชื้นในที่เลี้ยง
- ตรวจสุขภาพสม่ำเสมอ
- เฝ้าสังเกตพฤติกรรมผิดปกติ เช่น เบ่งถ่ายนาน
สรุป
ภาวะนี้อันตราย ต้องรักษาโดยเร็ว
การวินิจฉัยเร็ว ช่วยชีวิตสัตว์ได้
ไม่ควรจัดการเองที่บ้าน
