โรคที่พบบ่อยในกระต่าย: อาการ สาเหตุ และการรักษา
รู้เท่าทันเพื่อดูแลกระต่ายให้มีสุขภาพดีในระยะยาว
กระต่ายเป็นสัตว์เลี้ยงที่น่ารัก แต่ต้องการการดูแลที่เฉพาะทาง เพราะกระต่ายมีความไวต่อโรคมากกว่าสัตว์เลี้ยงชนิดอื่น โดยเฉพาะเมื่อเกิดความเครียด หรือได้รับอาหารและการเลี้ยงดูที่ไม่เหมาะสม
โรคที่พบบ่อยในกระต่ายเด็ก
1. โรคผิวหนังจากปรสิต
เช่น ไรขี้เรื้อน ไรในหู ไรขน
- อาการ: คัน ขนร่วง ผิวหนังแดงหรือมีสะเก็ด
- สาเหตุ: ติดจากกระต่ายตัวอื่น หรือจากกรง/พื้นผิวที่ไม่สะอาด
- รักษา: ใช้ยาหยอดเฉพาะจากสัตวแพทย์ ห้ามซื้อยาหยอดเอง เพราะบางชนิดอันตรายถึงชีวิต
2. โรคบิดในกระต่าย (Coccidiosis)
- อาการ: ถ่ายเหลว มีมูกหรือเลือด อ่อนแรง
- สาเหตุ: โปรโตซัว Coccidia จากอาหารหรือน้ำไม่สะอาด
- รักษา: พบสัตวแพทย์เพื่อให้ยาฆ่าเชื้อ และรักษาตามอาการ
3. ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemia)
- อาการ: ซึม ไม่ขยับ ชัก
- สาเหตุ: หย่านมเร็ว ขาดสารอาหาร
- รักษา: ให้กลูโคสและน้ำเกลือโดยสัตวแพทย์
คำเตือน: กระต่ายเด็กที่อายุต่ำกว่า 8 สัปดาห์ยังไม่ควรแยกจากแม่ เพราะเสี่ยงตายสูง
โรคที่พบบ่อยในกระต่ายโตและกระต่ายสูงวัย
4. โรคฟันยาว และฝีรากฟัน
- อาการ: น้ำลายไหล ขนรอบปากเปียก กินอาหารยาก
- สาเหตุ: ไม่ได้กินหญ้า ฟันไม่สึก
- รักษา: ต้องตะไบหรือตัดฟันโดยสัตวแพทย์ และป้อนหญ้าเป็นหลักเพื่อป้องกัน
5. มะเร็งมดลูกในกระต่ายเพศเมีย
- อาการ: เลือดออกจากอวัยวะเพศ เข้าใจผิดว่าเป็นฉี่มีเลือด
- สาเหตุ: เกิดขึ้นในกระต่ายเพศเมียที่ยังไม่ทำหมัน
- ป้องกัน: ควรทำหมันก่อนอายุ 2 ปี
พบได้ถึง 80% ในกระต่ายเพศเมียที่อายุ 4 ปีขึ้นไป
6. ภาวะตับบิด (Liver Lobe Torsion)
- อาการ: ซึมจัด ท้องอืด ปวดท้อง
- สาเหตุ: กระเพาะขยายเบียดตับจนตับบิด
- รักษา: ผ่าตัดด่วนโดยสัตวแพทย์ ใช้ Ultrasound ช่วยวินิจฉัย
7. โรคคอเอียงจาก E. Cuniculi
- อาการ: คอเอียง เดินวน เดินเซ หรือชัก
- สาเหตุ: โปรโตซัวจากแม่ หรือสิ่งแวดล้อม
- รักษา: ยาฆ่าโปรโตซัวต่อเนื่อง 2–4 สัปดาห์ ตรวจวินิจฉัยด้วย PCR
วิธีป้องกันโรคในกระต่าย
- ✅ ให้หญ้าเป็นอาหารหลัก ไม่ใช่อาหารเม็ด
- ✅ ดูแลความสะอาด กรง น้ำ อุปกรณ์ต้องสะอาดเสมอ
- ✅ ตรวจสุขภาพสม่ำเสมอ โดยเฉพาะกระต่ายสูงวัย
- ✅ หลีกเลี่ยงการซื้อกระต่ายเด็กอายุน้อยเกินไป (ต่ำกว่า 8 สัปดาห์)
หากกระต่ายแสดงอาการผิดปกติ ควรพาไปพบสัตวแพทย์ทันที อย่ารอดูอาการ เพราะโรคในกระต่ายลุกลามเร็วมาก
สรุป: รู้ทันโรค พิชิตปัญหาสุขภาพกระต่าย
- กระต่ายซ่อนอาการเก่ง ต้องหมั่นสังเกตพฤติกรรม
- ตรวจสุขภาพทันทีเมื่อมีอาการ เช่น ไม่กินอาหาร เดินผิดปกติ ขนร่วง หรือฉี่มีเลือด
- ป้องกันได้ด้วยอาหารเหมาะสม ความสะอาด และการทำหมันที่เหมาะสม
แชร์บทความนี้ให้เจ้าของกระต่ายคนอื่นๆ ได้รู้
เพื่อช่วยให้กระต่ายทั่วประเทศมีสุขภาพดี ห่างไกลจากโรคร้าย และได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมตั้งแต่แรกเริ่ม
